کمک های کامپیوتری

گزارش «جوان» از فقدان نظارت بر عملكرد مؤسسات صدقه خصوصي

مؤسسات خيريه شخصي نظارت مي‌طلبد

 

علی البرزی | درآمد روزانه برخی از این مؤسسات به طور میانگین به حداقل ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان هم مي‌‌رسد. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان اجتماعی نسبت به مراحل نظارت دقیق برعملکرد این مؤسسات نگرانند و خواستار هوشیاری و آگاهی مردم در زمان مراجعه این افراد به در منازل هستند.

زنگ تلفن خانه به صدا در مي‌‌آید و خانمي‌‌از آن سوی تلفن با کلامي‌‌شیوا و فن بیان قوی از شما دعوت مي‌‌کند تا وجوه نقد نذری و صدقات خود را دراختیار مؤسسه خیریه ای که عموماً آراسته به یک نام مقدس است، واگذار کنید تا صرف امور خیر و کمک به افراد بی بضاعت شود. کافی است با این درخواست کوچک‌ترین موافقتی از سوی شما صورت بگیرد، از سوی مؤسسه آنقدر تماس مي‌‌گیرند تا سرانجام با دریافت صندوق اعانه این شرکت و مراجعه مأمور به خانه موافقت کنید.
هرچند با گسترش شهر‌نشینی و استفاده از ظرفیت‌های مناسب انجمن های مردم نهاد، هیچ تردیدی در فعال بودن مؤسساتی که با نیت خیرخواهانه و کمک به هموطنان نیازمند فعالیت مي‌‌کنند، وجود ندارد، اما چند سال اخیر به ویژه در ماه های محرم و صفر تعداد زیادی از این مؤسسات رسماً وارد ماجرایی سؤال برانگیز برای جمع آوری صدقات و نذورات مردمي ‌‌شده‌اند که مشخص نیست درآمد حاصله از جمع‌آوری حجم زیادی از صدقات مردم صرف چه اموری مي‌‌شود و چگونه در بین افراد نیازمند توزیع مي‌‌شود!
درآمد روزانه بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون!
براساس خبرهای رسیده، این مؤسسات از طریق جذب اعتماد مردم و مراجعه خانه به خانه به طور میانگین روزانه درآمدی بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون را کسب مي‌‌کنند. از سوی دیگر، خوش‌زبانی برخی از مأموران این مؤسسات، اعتماد زود هنگام مردم و باور و اعتقاد ویژه‌ای که خانواده‌ها نسبت به پرداخت صدقه و نذورات به ویژه در ماه های حرام دارند، باعث شده است تا میدان فعالیت برای برخی مؤسسه نماها فراهم شود و آنها درلوای کمک به نیازمندان به کسب درآمد برای خود اقدام کنند. متأسفانه این موضوع تا جایی پیش رفته است که اعتماد بیش از اندازه تعدادی از شهروندان پولدار باعث شده است تا آنها برای کمک، چک‌های سفید امضا در اختیار برخی از این مؤسسات قرار دهند!
چه کسی بر فعالیت این مؤسسات نظارت مي‌‌کند؟
به راستی کدام سازمان یا دستگاه اجرایی متولی نظارت بر فعالیت اینگونه از مؤسسات است و برای این مؤسسات که مدعی داشتن مجوز رسمي‌‌از مراجع ذی ربط هستند، از سوی کدام سازمان مجوز فعالیت صادرمي‌‌شود؟
به گفته علی شهریاری، کارشناس اجتماعی یکی از ضرورت های کشورهای اسلامي‌‌این است که برای ترویج فرهنگ نوعدوستی مؤسسات و سازمان‌های مردم نهاد در این بحث مشارکت فعال داشته باشند تا از یک طرف زمینه مشارکت مردمي‌‌افزایش پیدا کند و از سوی دیگر کمک و همیار خوبی برای سازمان‌های دولتی در این موضوع باشند. به باور شهریاری، یکی از مشکلات اصلی که برای فعالیت سازمان‌های مردم نهاد وجود دارد، نبود سازو‌کار لازم برای نظارت بر این مؤسسات است.
برای مثال در موضوع جمع‌آوری صدقات و نذورات مردمی، درحال حاضر بسیاری از مؤسسات خیریه وجود دارند که طبق قانون و ضوابط خاصی کمک های مردمي‌‌را جمع آوری و در اختیار افراد نیازمند قرار مي‌‌دهند، اما در نقطه مقابل در میان بسیاری از این مؤسسات، ممکن است مراکزی هم در پوشش مؤسسه خیریه برای کمک به افراد بی بضاعت راه‌اندازی شود، اما به جای پرداختن به اصل موضوع که همان کمک رسانی به همنوع است، به فکر پرکردن جیب خود و کسب درآمد نامشروع باشند.
این کارشناس اجتماعی مي‌‌گوید: مردم و خانواده‌ها به چند دلیل اصلی به راحتی به اینگونه مؤسسات اعتماد مي‌‌کنند و وجوه نقد خود را دراختیار آنها قرارمي‌‌دهند. یکی از این دلایل استفاده مؤسسه نما از ابزارهایی مانند کودکان بی سرپرست، کودکان طلاق، فرزندان دارای تالاسمي‌‌و سرطان است. این مؤسسات با تحریک خانواده‌ها به ویژه بانوان، به بهانه اینکه چندین فرزند بی سرپرست یا کودک طلاق تحت پوشش مؤسسه آنهاست، از مردم اخاذی مي‌‌کنند.
به باور وی، استفاده از اسامي‌‌و عناوین مقدس برای نام مؤسسه، ترفند دیگری است که این مؤسسات برای جلب اعتماد عمومي‌‌ استفاده مي‌‌کنند و حتی با سوء‌استفاده از این نام‌ها برای خود جملات شعاری مي‌‌سازند و این جملات را روی رسیدهای خود، برگه های تبلیغاتی و مواردی از این نمونه قرار مي‌‌دهند.
فعالیت غیرمجازها زیر سایه مجازها!
علیرضا چگینی یکی از مدیران کمیته امداد امام(ره) نیز درباره شگرد های مؤسسات غیر مجاز برای کسب درآمد به «جوان» مي‌‌گوید: این مؤسسات دو گروه هستند؛ یکی مؤسساتی که تحت پوشش کمیته امداد فعالیت مي‌‌کنند و گروه دوم مؤسساتی که در قالب سازمان های مردم نهاد مجوز فعالیت خود را از وزارت کشور دریافت مي‌‌کنند.
به باور چگینی، درحال حاضر با توجه به ساز و کاری که از سوی وزارت کشور در یکسال گذشته برای ارائه مجوز به سازمان‌های مردم نهاد اتخاذ شده است، تا حد زیادی بر فعالیت این مؤسسات نظارت وجود دارد و با شماره ثبت و اساسنامه فعالیت مي‌‌کنند. اما تعدادی از این مؤسسات هیچگونه مجوزی ندارند و به صورت غیر‌قانونی فعالیت مي‌‌کنند.
وی مي‌‌گوید: بهتر است مردم وجوهات و صدقات مبالغ بالای خود را تنها در چرخه کمیته امداد و سازمان های رسمي‌‌واگذار کنند و چنانچه قصد کمک، همیاری و فعالیت با مؤسسات خارج از این چرخه را دارند، باید نسبت به مجاز بودن یا غیر قانونی بودن این مؤسسات دقت لازم را داشته باشند.